Ból pleców podczas siedzenia - cz.1.
Rozmowa z fizjoterapeutą z Zespołu Panaceum.net Mariuszem Ziębą
JT: Czym jest siedzenie dla naszego organizmu?
Siedzenie wydaje się być niewinne, jednak coraz częściej spotykamy się z opiniami że ciało ludzkie nie zostało zaprogramowane do siedzenia i że w siedzeniu jest coś takiego, co szkodzi zdrowiu kręgosłupa.
MZ: Patrząc pod względem biomechanicznym nasze ciało jest całkowicie przystosowane do chodu,do poruszania się w pozycji pionowej, na dwóch kończynach dolnych. Samo siedzenie był to - tak naprawdę - jedynie przerywnik w ruchu. Około 13 000 lat temu kiedy pierwsze koczownicze ludy zaczęły zatrzymywać się, zaczęły uprawiać ziemię, zaczęły zmieniać tryb życia. Mimo tego chodzenie było wciąż dominującą aktywnością dnia codziennego. Leżenie u ludów pierwotnych to był sen. Rzadko kto wykorzystywał leżenie do odpoczynku czy do pracy, jak to bywa w dniu dzisiejszym kiedy zdarza się nam pracować leżąc. Podobnie było z siedzeniem - siedzenie służyło do odpoczynku od pracy, nie były POZYCJĄ PRACY, tak jak to jest w dniu dzisiejszym na świecie.
JT: Czy siedzenie szkodzi, a jeśli tak - dlaczego?
Patrząc na funkcjonalnie osób które pracują siedząc i na funkcjonowanie osób, które pracują fizycznie, widać co się dzieje z populacją ludzi siedzących i jakie choroby się pojawiają - problemy z kręgosłupem, cukrzyca...
JT: “Twórca twórca pierwszego krzesła nie mógł przewidzieć konsekwencji swojego projektu” to jest wypowiedź jednego ze znanych i bardzo szanowanych fizjoterapeutów amerykański który powiedział takie słowa. Coś poszło nie tak właśnie w tym znaczeniu że krzesło pierwotnie służyło jako okazja do chwilowego odpoczynku i regeneracji, ale chyba nikt nie przypuszczał że my w nim zasiądziemy.
Przeciętny Amerykanin siedzi około 13 godzin dziennie.
MZ: W tym momencie krzesło stało się narzędziem pracy wielu ludzi. Powiedzmy sobie szczerze, urzędnicy, pracownicy biurowi czy informatycy - większość z nich nie jest w stanie pracować bez krzesła. Trzeba na to uwagę że ruch musi być wykonywany przez organizm cały czas a siedzenie statyczne i brak tego ruchu pociągają za sobą konsekwencje i niestety - im dłuższy czas siedzenia, tym gorsze konsekwencje dla osoby która przybywa w siedzeniu bez ruchu.
JT: Doprecyzuj proszę, w jaki sposób siedzenia wpływa na kręgosłup i na ciało?
Często spotykamy się z taką informacją że my siedząc przebywany w tak zwanej wymuszonej pozycji statycznej - co to takiego jest i jak tak ta wymuszona pozycja statyczna wpływa na ciało i na kręgosłup?
MLZ: Hasło “pozycja statyczna” to sytuacja przebywania w unieruchomieniu, w niezmiennej pozycji przez czas ok 15-30 min. Wymuszona pozycja statyczna powoduje zaburzenia w biomechanice układu kostno-mieśniowo-stawowego. Dochodzi do powstawania dysproporcji i przeciążeń danych części kręgosłupa, danych partii kośćca.
Dochodzi do zwiększonego napięcia pewnych partii mięśni oraz nadmiernego rozluźnienia innych partii mięśni. Brakuje homeostazy. Osoba która dużo siedzi ma najczęściej bardzo mocno spięte prostowniki kręgosłupa czyli mięśnie biegnące od szyi aż do kości krzyżowej.najczęściej są nadmiernie rozluźnione, co pozbawia kręgosłup stabilizacji.
JTL: Reasumując to powiedziałeś czyli ta statyczna pozycja siedząca sprawia że zaburza się równowaga pomiędzy napięciem i rozluźnienie mięśni, tak?
A co się dzieje kiedy siedzimy krótko czyli kiedy siedzimy 15 dajmy na to do 30 minut? Czy możesz odpisać mniej więcej Jakie zmiany wtedy zachodzą w ciele z uwzględnieniem wpływu pozycji siedzącej na kręgosłup?
MR: Jeżeli jest to czas krótki do pół godziny, dochodzi do napięcia mięśni posturalnych, prostowników kręgosłupa, zmniejszenie napięcia mięśni pochyłych brzucha, mięśni prostych brzucha czyli mięśni przedniej ściany brzucha i pasa biodrowego. Dochodzi do obniżenia przepony i problemów z oddychaniem. Mięśnie które przyciągają łopatke, czyli równoległoboczny mniejszy i większy pozostają w napięciu.
Jeśli mówimy o czasie siedzenia do pół godziny, będzie to tylko dysfunkcja krótkotrwała, z którą organizm w miarę dobrze sobie radzi i po jakimś czasie wraca do formy.
Jeśli siedzimy powyżej pół godziny to w organizmie mogą zachodzić zmiany nieodwracalne, które będą wpływały nie tylko na układ mięśniowy ale też na układ kostny i inne układy na przykład na układ limfatyczny, na układ pokarmowy, układ oddechowy czy układ krążenia.
JTL: Czyli jeżeli siedzę krótko dajmy na to 30 minut to te napięcia które powstają w ciele są łatwo odwracalne?
Jeżeli siedzimy i czujemy że zaczyna być nam trochę niewygodnie siedząc, to kiedy wstaniemy, przeciągniemy się, zrobimy kilka kroków wokół biurka albo przejdziemy się po schodach, to możemy odwrócić ten stan napięcia mięśni i przywrócić stan względnej równowagi?
Mz: Dokładnie. Ważne, abyśmy wykonali jakikolwiek ruch. Jeśli w krótkim okresie czasu pozostajemy w unieruchomieniu, w pozycji wymuszonej, to wykonując ruch działamy w kierunku przywrócenia równowagi mięśniowej. Ale uwaga, jeśli to się będzie notorycznie powtarzało, jeśli okres odpoczynku mięśni będzie krótki, to jest duże prawdopodobieństwo, że mięśnie powrócą do stanu napięcia.
JTL: A co się takiego dzieje w organizmie w chwili kiedy siedzimy dłużej niż pół godziny?
Niestety praktyka jest taka że siedzimy bardzo dużo i mało kto ma taką samą świadomość żeby wstać po pół godzinie, odejść od biurka, wykonywać ćwiczenia i potem 10 minutach wrócić. Najczęściej siedzimy zajęci pracą, zaangażowani umysłowo, zestresowani, podekscytowani i bywa tak że siedzimy dwie trzy godziny cztery tracąc rachubę czasu. Często bywa tak, że tym, co nas wybija z tego siedzenia jest albo pleców albo jakieś napięcie albo jakaś sztywność i nagle się okazuje się że już minęły 3 albo 4 godziny.
Raz jeszcze: jakie zmiany zachodzą w ciele chwili kiedy siedzimy dłużej niż pół godziny?
Jeżeli mówimy siedzeniu długotrwałym 6-8 godzin to w ciele powstają różne zaburzenia - zaburzenia kośćca, zaburzenia mięśniowe oraz zaburzenia innych układów w tym momencie kiedy nie siedzimy dynamicznie, a statycznie, czyli bez ruchu. Siedzenie dynamiczne to siedzenie z wykorzystaniem ruchu.
Jeśli nie robimy przerw podczas siedzenia może dojść do zaburzeń wielo układowych, co może mieć konsekwencje kardiologiczne, neurologiczne, nawet laryngologiczne. Największe konsekwencje dotyczą układu szkieletowego i układ mięśniowego.
Konsekwencje siedzenia występujące w poszczególnych rejonach ciała:
Konsekwencje dla mózgu
Na obrazku widać osobę, która ma pogłębioną lordozę szyjną z cofnięciem (retrakcją głowy) Takie ułożenie głowy może prowadzić do zwiększenie ciśnienia śródczaszkowego. Mamy tętnice kręgowe, które biegną wzdłuż szyi i one zaopatrują mózg w krew, tlen i inne substancje odżywcze. Zwiększnie ciśnienia sródczaszkowego może powodować ból, ospałość, omdlenia, zawroty głowy, problemy z widzeniem, ze słuchem. Ucisk tętnic szyjnych może dawać różnego rodzaju objawy neurologiczne jakby coś się działo wewnątrz głowy, ale przyczyną tego nie jest sama głowa, a żle ustawiony odcinek szyjny, poprzez nieprawidłowe przeniesienie środka ciężkości wynikające z nadmiernego wysunięcia głowy do przodu.
Odcinek piersiowy i serce.
Tu często pojawia się problem pozornego zawału serca, który naprawdę nie jest zawałem serca, a objawy przypominające zawał serca to neuralgia międzyżebrowa, króra powstaje w wyniku napięcia mięśni …. Między łopatkami… może się pojawić objaw pierścienia wokół klatki piersiowej. Może to powodować problemy z oddychaniem, co z kolei może wpływać na gorsze dotlenienie mózgu i samego serca.
Układ trawienny
Mniej więcej na linii żeber mamy przeponę. Przepona opuszczając się powoduje ucisk na wszystkie organy znajdujące się poniżej. Kiedy jesteśmy wyprostowani, ta przestrzeń jest zwiększona więc od razu poprawia się nam się trawienie pokarmu. Należy pamiętać, że mamy kilka metrów jelit. W jelicie cienkim pokarm ma przepłynąć, a w jelicie grubym ma się przetoczyć. Przebywanie w statycznej pozycji siedzącej może powodować zastoje w jelitach, pogorszenie perystaltyki objawiające się mon. zaparciami. Zaburzenia w oddawaniu moczu i kału mogą być też spowodowane nadmiernym rozluźnieniem mięśni dna miednicy. Hemoroidy, a mówiąc dokładniej choroba hemoroidalna również powstaje na skutek przewlekłego siedzenia w pozycji statycznej, co prowadzi do zastojów żylnych w miednicy mniejszej.
Nerw kulszowy i jego zaburzenia
Neuralgia mięśnia kulszowego może być spowodowana dyskopatią, ale nie tylko. Zaburzenia nerwu kulszowego mogą być spowodowane przez mięsień gruszkowaty - przez ucisk mięśni pośladkowych lub przez problem z mięśniami uda. Może powodować takie problemy jak ból i drętwienie wędrujące w dół nogi.
Nogi
Problemy z drętwieniem i puchnięcie nóg to efekt zastojów krwi i limfy. Układ zylny poprzez zastawki ma przenosić krew do góry, ale w wykonywaniu tej pracy bierą udział nasze mięśnie tzw. Pompa mięśniowa. To mięśnie pomagają sercu pompować krew. Jeśli jest ucisk żył powodowany zgięciem nóg w pozycji siedzącej oraz brak ruchu to jest wysokie prawdopodobieństwo bólu i obrzęków nóg. Dzieję się to, gdy jesteśmy w siedzącej pozycji statycznej.
Co sprawia, że plecy bolą? Co jest przyczyną bólu pleców podczas siedzenia?
Statyka i długie przebywanie w pozycjach pozbawionych ruchu.
W efekcie wydłużonego przebywania wymuszonych pozycjach statycznych dochodzi do zaburzenia równowagi pomiędzy napięciem a rozluźnieniem mięśni. Samo zjawisko bólu jest wieloaspektowa ale zaburzenie równowagi mięśniowej stanowi jedną z głównych przyczyn powstawania bólu pleców.
Dziękuję za rozmowę
Justyna Terebus-Lang, psycholog, Dynasit Polska
Link do spotkania LIVE znajdziecie tutaj: https://www.facebook.com/DynasitPolska/videos/322354878650286/
Prosimy uzupełnić wszystkie pola oznaczone gwiazdką*
Brak komentarzy